O technologii na głos – Odcinek 103: Logistyka farmacji, czyli bezpieczny transport leków | Cykl „Obok logistyki”

okładka podcastu O Technologii na Głos, z ekspertką Sylwią Baranowską-Skoneczną na zdjęciu. Tytuł "Logistyka farmacji, czyli bezpieczny transport leków"

💡Produkty farmaceutyczne są bardzo wymagające, jeśli chodzi o transport. Zagrażać im może nie tylko nieodpowiednia temperatura, ale też ekspozycja na światło czy wibracje.

💡W świat logistyki farmacji wprowadza Sylwia Baranowska-Skoneczna, kierownik Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink i Pełnomocnik Zarządu ds. Jakości, w rozmowie z Marcinem Tomkowiakiem.

Bezpieczny transport leków – logistyka farmaceutyczna w praktyce

Jak wygląda profesjonalna dystrybucja leków i dlaczego logistyka farmaceutyczna to temat kluczowy dla zdrowia pacjentów? Poznaj wymagania, procedury i nowoczesne rozwiązania technologiczne stosowane w bezpiecznym transporcie farmaceutyków.

Logistyka farmaceutyczna – co kryje się za bezpieczną dostawą leków?

Transport leków to nie tylko kwestia dostarczenia paczki z hurtowni do apteki. To złożony proces wymagający precyzji, rygorystycznych procedur i zgodności z przepisami prawa. O tym, jak wygląda ten proces w praktyce, opowiedziała w podcaście „O technologii na głos” Sylwia Baranowska-Skoneczna – kierownik hurtowni farmaceutycznej i pełnomocnik zarządu ds. jakości w firmie Farmalink.

Farmalink od kilkunastu lat wspiera szpitale, apteki i producentów leków w organizacji profesjonalnej logistyki farmaceutycznej, zapewniając nie tylko terminowość dostaw, ale przede wszystkim bezpieczeństwo produktów leczniczych.

Dlaczego transport leków jest tak wymagający? Kluczowe czynniki

Bezpieczny transport leków to przede wszystkim odpowiednie warunki środowiskowe. Najważniejsze z nich to:

  • temperatura – leki dzieli się na te wymagające transportu w zakresie 2–8°C („zimny łańcuch dostaw”) oraz 15–25°C („ciepły łańcuch dostaw”),
  • ochrona przed światłem – niektóre substancje są fotowrażliwe,
  • minimalizacja wibracji i uszkodzeń mechanicznych – odpowiednie opakowanie i etykietowanie („uwaga szkło”, „góra/dół”),
  • czas transportu – im krótszy, tym mniejsze ryzyko utraty jakości,
  • warunki sanitarne pojazdu – higiena jest kluczowa, by uniknąć kontaminacji.

Jak sprawdzić, czy operator logistyczny spełnia wymagania?

Nie każdy przewoźnik może realizować transport farmaceutyczny. Aby mieć pewność co do jakości usług, należy zweryfikować:

  • flotę pojazdów (izotermiczne zabudowy, urządzenia grzewczo-chłodzące),
  • kompetencje personelu (szkolenia, znajomość przepisów),
  • dokumentację procedur transportowych i awaryjnych,
  • systemy monitoringu temperatury i zabezpieczeń antykradzieżowych.

Kluczowa jest także ciągła współpraca z operatorem, oparta na audytach, analizach ryzyka i przestrzeganiu wytycznych Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej (DPD).

Prawo farmaceutyczne i dobre praktyki dystrybucyjne (DPD)

Logistyka farmaceutyczna jest regulowana wieloma aktami prawnymi, m.in.:

  • Ustawą Prawo farmaceutyczne – regulującą warunki transportu w hurtowniach,
  • Rozporządzeniem w sprawie DPD – zawierającym wytyczne dot. monitorowania temperatur, dokumentacji, kwalifikacji przewoźników,
  • Unijnymi regulacjami dotyczącymi DPD – które zaostrzyły krajowe przepisy, zwiększając bezpieczeństwo i nadzór nad rynkiem leków.

Obowiązki nadawcy i operatora logistycznego – kto za co odpowiada?

Bezpieczny transport leków to odpowiedzialność zarówno nadawcy, jak i operatora:

Nadawca powinien:

  • przeprowadzać audyty przewoźnika,
  • odpowiednio przygotować przesyłkę (wypełniacze, przekładki, dokumentacja),
  • zapewnić identyfikowalność leków w łańcuchu dostaw.

Co robi operator logistyczny?

Musi:

  • stosować odpowiednie pojazdy i sprzęt,
  • monitorować temperaturę i warunki transportu,
  • szkolić personel,
  • analizować ryzyko i opracowywać plany awaryjne.

Jakie są nowoczesne technologie w służbie logistyki farmaceutycznej?

Dziś logistyka leków to nie tylko samochody chłodnicze, ale także cyfrowe narzędzia monitorujące, takie jak:

  • track & trace – śledzenie przesyłki w czasie rzeczywistym,
  • GPS z monitoringiem temperatury – umożliwia bieżącą kontrolę i szybką reakcję na odchylenia.

Komory przeładunkowe – klucz do bezpiecznego transportu

Nieoczywistym, ale niezwykle ważnym elementem infrastruktury są komory przeładunkowe. To specjalne magazyny, dopisane do zezwolenia hurtowni farmaceutycznej, które:

  • umożliwiają przeładunek bez zakłócania warunków środowiskowych,
  • pozwalają czasowo przechować leki w odpowiednich temperaturach (2–8°C lub 15–25°C),
  • są objęte systemem jakości (monitorowanie, audyty, procedury operacyjne).

Dzięki nim można zoptymalizować trasy dostaw i skrócić czas transportu, minimalizując ryzyko uszkodzeń i utraty jakości leków.

Dlaczego dobór partnera logistycznego jest tak ważny?

Wysoka jakość usług logistycznych przekłada się na:

  • bezpieczeństwo pacjentów,
  • ciągłość leczenia,
  • niższe koszty transportu,
  • efektywną współpracę między producentem, hurtownią i placówką medyczną.

Jak pokazuje przykład Farmalink – skuteczność operacyjna (nawet 99,5% realizacji dostaw) to efekt doświadczenia, elastyczności i cyfrowych narzędzi wspierających logistykę.

Podsumowanie: logistyka leków to coś więcej niż transport

Farmaceutyki to produkty szczególnie wrażliwe, dlatego ich transport wymaga spełnienia wielu norm jakościowych, sanitarnych i proceduralnych. Dzięki odpowiednim rozwiązaniom – od wyspecjalizowanych pojazdów, przez monitoring i systemy track & trace, aż po komory przeładunkowe – możliwe jest zachowanie pełnej skuteczności leków od producenta do pacjenta.

Jeśli interesuje Cię więcej informacji na temat profesjonalnej logistyki farmaceutycznej, zajrzyj na stronę: www.farmalink.pl
Więcej materiałów o technologiach w logistyce znajdziesz również na portalu: www.logistyka.net.pl

Wizualizacja środków transportu i innych elementów globalnej sieci logistycznej - widoczny samolot, samochody ciężarowe, kontenery, statek

Sprawdź naszą ofertę w zakresie usprawniania procesów logistycznych